เครื่องดนตรีเป็นอุปกรณ์ที่สามารถสร้างเสียงออกมา โดยผ่านการผสมเสียงจากฝือมือของมนุษย์ ทั้งการดีด การสี การเป่า หรือด้วยการตี ดนตรีที่เราได้รับชมรับฟังในรูปแบบต่าง ๆ นั้น เครื่องดนตรีถือว่ามีบทบาทที่สำคัญเป็นอย่างมากไม่ว่าจะเป็นการแสดงดนตรีสด การบันทึกเสียง บางคนก็ใช้ในการพักผ่อนหย่อนใจด้วยการเล่น หรือแม้กระทั่งการนำไปตกแต่งบ้านตกแต่งร้านอาหารก็มีให้เห็นโดยทั่วไป
เครื่องดนตรีค่อนข้างจะมีบทบาทที่สำคัญเป็นอย่างมากในการสร้างดนตรีที่ดีได้ ทั้งการเลือกใช้อุปกรณ์ที่มีคุณภาพเสียงที่ดี การเลือกใช้เครื่องดนตรีที่เหมาะสมกับแนวดนตรี การเลือกใช้ประเภทของเครื่องดนตรี หากเราเข้าใจถึงสุ้มเสียงและความสามารถต่าง ๆ ของเครื่องดนตรีแล้วนั้น จะทำให้การสร้างสรรค์ดนตรีมีความไพเราะยิ่งขึ้นไม่มากก็น้อย
หากลองฟังเพลงร็อคทั้งจากอดีตสู่ปัจจุบัน เราจะพบว่ากีตาร์เป็นสิ่งที่อยู่คู่กับดนตรีร็อคมาอย่างยาวนานตั้งแต่ในทศวรรษ 1950s กีตาร์มีบทบาทสำคัญในบทเพลงร็อคเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะด้วยการเล่นคอร์ดเพราะ ๆ หรือการเล่น Riff ที่ดุดัน รวมไปถึงการนำมาใช้ Solo ซึ่งเป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของกีตาร์ที่ถูกนำมาใช้ในเพลงร็อค
นอกจากดนตรีร็อค กีตาร์ยังมีบทบาทต่อดนตรีชนิดอื่นอีกด้วย เช่น ดนตรีโฟล์คก็มักจะนิยมใช้กีตาร์โปร่งในการเล่น ดนตรีแจ๊สก็มักจะนิยมใช้กีตาร์แบบ Archtop เป็นต้น กีตาร์ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากเนื่องมาจากมีความสามารถที่หลากหลายทั้งการนำมาใช้เล่น Solo หรือจะนำมาดีดเป็นคอร์ดเพียงตัวเดียวผสมกับการร้องเพลงก็ยังได้
นอกจากกีตาร์ที่สามารถบรรเลงในลักษณะคอร์ดหรือ Solo ได้แล้ว ยังมีคีย์บอร์ดที่เป็นเครื่องดนตรีอีกชนิดหนึ่งที่มีบทบาทต่อการสร้างสรรค์ดนตรีอีกด้วย เราจะได้ยินเสียงคีย์บอร์ดในดนตรีหลากหลายชนิด เนื่องจากคีย์บอร์ดสามารถสร้างเสียงออกมาได้อย่างหลากหลาย และสามารถเลือกใช้ย่านเสียงที่กว้างได้พอสมควร โดยทั่วไปจะพบว่าคีย์บอร์ดนำมาเล่นทั้งในลักษณะคอร์ด Solo รวมไปถึงการสร้างเสียงแปลก ๆ
คีย์บอร์ดมีความพิเศษตรงที่สามารถรวบรวมเสียงต่าง ๆ ไว้อย่างมากมาย สามารถใช้คีย์บอร์ดในการสร้างเสียงต่าง ๆ ได้ เช่น เสียงของเครื่องเป่า เสียงของเครื่องสายอย่างไวโอลิน และเสียงสังเคราะห์ (Synthesizer) จึงทำให้คีย์บอร์ดได้รับความนิยมเพื่อนำไปใช้ทั้งในการแสดงดนตรีสดหรือในห้องบันทึกเสียง จึงทำให้ไม่จำเป็นที่จะต้องจ้างนักดนตรีที่เล่นเครื่องเป่าหรือเครื่องสาย
สำหรับกีตาร์และคีย์บอร์ดที่มีบทบาทสำคัญต่อการสร้างสรรค์ดนตรีแล้วนั้น ยังมีอุปกรณ์อีกอย่างหนึ่งที่ต้องใช้ร่วมกับกีตาร์และคีย์บอร์ดคือ Amplifier หรือ ตู้แอมป์ ซึ่งอุปกรณ์นี้จะมีหน้าที่ในการขยายสัญญาณที่ได้รับจากกีตาร์หรือคีย์บอร์ดทำให้เกิดเสียงดังขึ้นมา จึงทำให้ตู้แอมป์เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลต่อการสร้างเสียงที่ดีของกีตาร์และคีย์บอร์ด
สำหรับเครื่องดนตรีที่มีบทบาทและความสำคัญอีกอย่างหนึ่งสำหรับการสร้างสรรค์ดนตรีให้ไพเราะได้นั่นก็คือ กลองชุด ซึ่งกลองชุดจะมีหน้าที่ขับเคลื่อนจังหวะให้กับบทเพลงและกำหนด Groove ให้กับบทเพลง โดยกลองชุดนั้นจะประกอบไปด้วยกลองหลากหลายใบและส่วนของเครื่องทองเหลือง ในส่วนของตัวกลองจะประกอบไปด้วย Tom1, Tom2, Snare, Floor Tom และ Bass Drum
ในส่วนของเครื่องทองเหลืองจะประกอบไปด้วย Hi-Hat, Crash Cymbal และ Ride Cymbal จากประวัติศาสตร์ดนตรีจะพบว่ากลองชุดมีบทบาทสำคัญแทบจะทุกแนวดนตรี ตั้งแต่ดนตรีแจ๊ส ดนตรีร็อค ดนตรีอาร์แอนด์บี ซึ่งในแต่ละแนวดนตรีกลองชุดก็จะมีสุ้มเสียงที่ต่างกันออกไป ดังนั้นตัวกลองและเครื่องทองเหลืองจึงมีการผลิตออกมาหลายขนาด เพื่อที่จะสามารถสร้างเสียงให้ได้ตรงลักษณะกับแนวดนตรีต่าง ๆ
สำหรับการแสดงดนตรีสด นอกจากนักดนตรี เครื่องดนตรี และอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่มีบทบาทสำคัญต่อการแสดงดนตรีแล้วนั้น ยังมีอีกหนึ่งอุปกรณ์ที่มีบทบาทสำคัญต่อการฟังดนตรีคือลำโพง ลำโพงมีหน้าที่แปลงสัญญาณไฟฟ้าที่ส่งมาจากวงจรขยายเสียงให้กลายเป็นเสียง การแสดงดนตรีสดจำเป็นที่จะต้องอาศัยลำโพงเพื่อที่จะส่งเสียงของเครื่องดนตรีต่าง ๆ ให้ดังขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพให้แก่ผู้รับฟังดนตรี
นอกจากการแสดงดนตรีสด ลำโพงก็ยังมีบทบาทที่สำคัญต่องานบันทึกเสียงอีกด้วย ซึ่งลำโพงจะถูกใช้ฟังเสียงที่ได้จากการบันทึกมาแล้ว เพื่อฟังถึงคุณภาพของเสียงที่ได้จากการบันทึก รวมไปถึงความแม่นยำในการเล่นของนักดนตรีที่ได้บันทึกเสียง ดังนั้นลำโพงจึงมีบทบาทที่สำคัญอย่างหนึ่งต่องานดนตรี
เครื่องดนตรียังมีบทบาทต่อการสร้างอรรถรสใน MV อีกด้วย ยกตัวอย่างเช่น ในช่วงท่อน Solo กีตาร์ของหลาย ๆ MV จะมีการถ่ายทำไปที่กีตาร์ที่มีนักดนตรีกำลัง Solo อยู่ ซึ่งจะทำให้ผู้รับชม MV รับอรรถรสเสียงกีตาร์มากขึ้น หรือรู้สึกตั้งใจฟังเสียงกีตาร์มากขึ้น ในบาง MV จะมีการใช้เครื่องดนตรีเพื่อแสดงสัญลักษณ์บางอย่างที่สัมพันธ์เกี่ยวกับเนื้อหาของบทเพลง หรือเนื้อหาของ MV หรือสัมพันธ์กับภาพลักษณ์ของ MV
เครื่องดนตรียังมีบทบาทที่สำคัญต่อบริบทอื่น ๆ อีกด้วย อย่างเช่นในงานกีฬาสี นอกจากจะมีนักกีฬา กรรมการ กองเชียร์ และเชียร์หลีดเดอร์ ในงานกีฬาสีจะมีเสียงของกลองทอมบ้าที่ถูกตีอย่างสนุกสนาน เพื่อสร้างขวัญกำลังใจให้แก่นักกีฬา อีกทั้งกลองทอมบ้ายังใช้ประกอบจังหวะให้กองเชียร์ได้ร้องเพลง รวมไปถึงประกอบจังหวะสำหรับการเต้นของเชียร์หลีดเดอร์อีกด้วย
ถ้าหากจะกล่าวว่าเครื่องดนตรีมีบทบาทที่สำคัญในแทบจะทุกบริบทของโลกใบนี้ก็คงจะไม่ผิด เสียงของเครื่องดนตรีสามารถบอกกล่าวเรื่องราวในแต่ละยุคสมัยได้ เป็นสัญลักษณ์ของเสียงเพลง เป็นสัญลักษณ์ของการพักผ่อนหย่อนใจ และยังเป็นเครื่องมือทำมาหากินเพื่อใช้เลี้ยงชีพสำหรับนักดนตรีอีกด้วย ดังนั้นการทำความรู้จักทำความเข้าใจต่อเครื่องดนตรีจึงก่อให้เกิดประโยชน์ต่อผู้สร้างสรรค์ดนตรีหรือผู้รับฟังดนตรีเป็นอย่างมาก